Page 83 - ดินและปุ๋ย
P. 83
คู่มือ ดิน และ ปุ๋ย เอกสารเผยแพร่ สทพ.นทพ. ค.27
โดยสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ต้องผ่านการหมัก สลายตัวก่อนน�าไปใช้ประโยชน์ อย่างไรก็ตาม คุณภาพของ
มูลสัตว์เหล่านี้ในการปลดปล่อยธาตุอาหารได้มาก ขึ้นอยู่กับชนิดของอาหารที่สัตว์ชนิดนั้น ๆ กินเข้าไป
และขึ้นอยู่กับอุจจาระและปัสสาวะของสัตว์จะรวมอยู่ในที่เดียวกัน (ทฤษฎี ภัทรดิลก, 2538) ซึ่งแสดง
ให้เห็นในตารางที่ 8.1 จะเห็นได้ว่ามูลสัตว์แต่ละชนิดมีปริมาณธาตุอาหารแตกต่างกัน
ตารางที่ 8.1 แสดงปริมาณธาตุอาหารในปุ๋ยคอกชนิดต่าง ๆ
ประเภทของปุ๋ยคอก N (%) P O (%) K O (%)
2 5
2
โค 1.91 0.56 1.4
กระบือ 1.23 0.69 1.66
ไก่ 3.77 1.89 1.76
เป็ด 2.15 1.33 1.15
สุกร 3.11 12.2 1.84
ค้างคาว 5.28 8.42 0.58
นกนางแอ่น 2.04 1.66 1.83
แกะ 2.33 0.83 1.31
ม้า 2.8 1.36 1.18
ที่มา : ดัดแปลงจาก ปรัชญา ธัญญาดี, และคณะ (2540)
ประโยชน์ของปุ๋ยคอกปุ๋ยคอกมีความส�าคัญในการปรับปรุงสภาพดิน ทั้งทางด้ายกายภาพ เคมี
และชีวภาพของดิน ถ้าใช้อย่างต่อเนื่องจะท�าให้ความหนาแน่นรวม (bulk density) และความแข็ง
(hardness) ลดลงแต่เพิ่มการเกิดเม็ดดิน (aggregation) ความพรุน (porosity) และการถ่ายเทอากาศ
(aeration) ดังแสดงในตารางที่ 8.2 จะเห็นได้ว่าการใช้ปุ๋ยคอกติดต่อกันเป็นเวลา 5 ปี จะท�าให้คุณภาพ
ของดินดีกว่าการใช้ปุ๋ยเคมี ทางด้านเคมีของดิน ปุ๋ยคอกช่วยเพิ่มประสิทธิภาพธาตุอาหารพืชในดิน
เนื่องจากปุ๋ยคอกเป็นแหล่งส�าคัญของไนโตรเจนและก�ามะถัน นอกจากนี้การใส่ปุ๋ยคอกอย่างต่อเนื่อง
จะท�าให้ดินมีค่า EC เพิ่มขึ้น และท�าให้ความเป็นประโยชน์ของธาตุฟอสฟอรัสเพิ่มขึ้น (ยงยุทธ โอสถสภา
และคณะ, 2551) และทางด้านชีวภาพของดิน ปุ๋ยคอกเป็นแหล่งพลังงานและสารอาหารของจุลินทรีย์
การใส่ปุ๋ยคอก จึงเป็นการเพิ่มชนิดและจ�านวนของจุลินทรีย์ดินรวมทั้งกิจกรรมของจุลินทรีย์ด้วย
76 ส�านักงานทหารพัฒนา หน่วยบัญชาการทหารพัฒนา กองบัญชาการกองทัพไทย