Page 75 - ดินและปุ๋ย
P. 75
คู่มือ ดิน และ ปุ๋ย เอกสารเผยแพร่ สทพ.นทพ. ค.27
บทที่ 8
ปุ๋ยอินทรีย์ (Organic Fertilizer)
ความหมาย
ปุ๋ยอินทรีย์ คือ สารประกอบที่ได้จากสิ่งมีชีวิต ได้แก่ พืช สัตว์ และจุลินทรีย์ผ่านกระบวนการ
ผลิตทางธรรมชาติ ปุ๋ยอินทรีย์ส่วนใหญ่ใช้ปรับปรุงสมบัติทางการภาพของดิน ท�าให้ดินโปร่ง ร่วนซุย
ระบายน�้าและถ่ายเทอากาศได้ดี รากพืชจึงชอนไชไปหา
ธาตุอาหารได้ง่ายขึ้น ปุ๋ยอินทรีย์มี 3 ประเภท คือ ปุ๋ยหมัก
ปุ๋ยคอก และปุ๋ยพืชสด ปุ๋ยอินทรีย์มีปริมาณธาตุอาหารพืช
อยู่น้อยเมื่อเปรียบเทียบกับปุ๋ยเคมีและธาตุอาหารพืช
ส่วนใหญ่อยู่ในรูปของสารประกอบ
ปุ๋ยอินทรีย์ ความหมายตามพระราชบัญญัติปุ๋ย
(ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2550 หมายถึง ปุ๋ยที่ได้หรือท�ามาจาก
วัสดุอินทรีย์ ซึ่งผลิตด้วยกรรมวิธีท�าให้ชื้น สับ หมัก บด
ร่อน สกัด หรือด้วยวิธีการอื่น และวัสดุอินทรีย์ถูกย่อย
สลายสมบูรณ์ด้วยจุลินทรีย์แต่ไม่ใช่ปุ๋ยเคมี และปุ๋ยชีวภาพ
ปุ๋ยอินทรีย์ เช่น ไนโตรเจน อยู่ในสารประกอบจ�าพวกโปรตีน เมื่อใส่ลงไปในดิน พืชจะไม่สามารถ
ดูดไปใช้ประโยชน์ได้ทันที แต่ต้องผ่านกระบวนการย่อยสลายของจุลินทรีย์ในดินแล้วปลดปล่อยธาตุ
อาหารเหล่านั้นออกมาในรูปสารประกอบอนินทรีย์เช่นเดียวกับปุ๋ยเคมี จากนั้นพืชจึงดูดไปใช้ได้
ปุ๋ยอินทรีย์ที่ดี จะต้องประกอบด้วยแร่ธาตุครบทั้ง 13 ชนิดที่พืชต้องการ ดังนี้
1. แร่ธาตุหลัก ซึ่งพืชต้องการในปริมาณสูงมาก ประกอบด้วย ไนโตรเจน (N) ฟอสฟอรัส (P)
โปแทสเซียม (K) หรือ N - P - K นั่นเอง
2. แร่ธาตุรอง ซึ่งพืชต้องการในปริมาณน้อย ประกอบด้วยแคลเซียม (C) แมกนีเซียม (Mg)
ก�ามะถัน (S)
3. แร่ธาตุเสริม ซึ่งพืชต้องการในปริมาณที่น้อยมาก (แต่ขาดไม่ได้) ประกอบด้วยเหล็ก (Fe)
แมงกานีส (Mn) โบรอน (B) โมลิบดีนัม (Mo) ทองแดง (Cu) สังกะสี (Zn) คลอรีน (Cl)
ความส�าคัญของปุ๋ยอินทรีย์
ปุ๋ยอินทรีย์ เป็นปุ๋ยที่มีความส�าคัญต่อการปรับปรุงดิน และให้แร่ธาตุอาหารแก่พืช เพราะ
ประกอบด้วยอินทรียวัตถุ และแร่ธาตุต่าง ๆ ที่จะท�าให้ดินมีสภาพดีขึ้น พร้อมช่วยให้พืชเจริญเติบโต
ได้อย่างเหมาะสม โดยปุ๋ยอินทรีย์มีความส�าคัญดังนี้
68 ส�านักงานทหารพัฒนา หน่วยบัญชาการทหารพัฒนา กองบัญชาการกองทัพไทย