Page 87 - คู่มือพืช - ไร่
P. 87
คู่มือพืชไร่ - นา
ข้อควรระวังในการเตรียมดิน จนชุ่มมาหุ้มเมล็ดพันธุ์โดยรอบ รดน�้าทุกเช้าและเย็น เพื่อรักษา
๑. ควรปล่อยให้ดินนามีโอกาสแห้งสนิท เป็น ความชุ่มชื้น หุ้มเมล็ดพันธุ์ไว้นานประมาณ ๓๐ - ๔๘ ชั่วโมง
ระยะเวลานานพอสมควร และถ้าสามารถไถพลิกดินล่างขึ้น เมล็ดข้าวจะงอกขนาด “ตุ่มตา” (มียอดและรากเล็กน้อย
มาตากให้แห้งได้ก็จะดียิ่งขึ้น ถ้าดินเปียกน�้าติดต่อกันโดย โดยรากจะยาวกว่ายอด) พร้อมที่จะน�าไปหว่านได้
ไม่มีโอกาสแห้ง จะเกิดการสะสมของสารพิษ เช่น แก๊สไข่เน่า
(ไฮโดรเจนซัลไฟด์) เป็นต้น ซึ่งถ้าแก๊สนี้มีปริมาณมากก็จะเป็น
อันตรายต่อต้นข้าวได้
๒. ควรจะมีการปล่อยน�้าขังนาอย่างน้อย ๒
สัปดาห์ เพื่อให้กระบวนการหมักและสลายตัวของอินทรียวัตถุ
เสร็จสิ้นเสียก่อน ดินจะปรับตัวอยู่ในสภาพที่เหมาะสมต่อการ
เจริญเติบโตของข้าว และจะปลดปล่อยธาตุอาหารที่จ�าเป็น
ออกมาให้แก่ต้นข้าว
๓. ดินกรดจัดหรือดินเปรี้ยวจัด หรือดินกรด
ก�ามะถันเป็นดินที่มีสารที่จะก่อให้เกิดความเป็นกรด (pH ต�่า)
แก่ดินได้มากเมื่อสัมผัสกับออกซิเจนในอากาศ ดินพวกนี้ เมล็ดข้าวหลังจากแช่และหุ้มแล้ว
จึงจ�าเป็นต้องขังน�้าไว้ตลอด เพื่อไม่ให้สารดังกล่าวได้สัมผัส ในการหุ้มเมล็ดพันธุ์นั้น ควรวางเมล็ดพันธุ์ไว้ในที่ร่ม
กับออกซิเจน จึงควรที่จะขังน�้าไว้อย่างน้อย ๑ เดือน ก่อน ไม่ถูกแสงแดดโดยตรง และขนาดของกองเมล็ดพันธุ์ต้องไม่โต
ปักด�าข้าว เพื่อให้ปฏิกิริยาต่าง ๆ ตลอดจนความเป็นกรด มากเกินไป หรือบรรจุถุงขนาดใหญ่เกินไป เพื่อไม่ให้เกิด
ของดินลดลงสู่สภาวะปกติ และค่อนข้างเป็นกลางเสียก่อน ความร้อนสูงในกองข้าว เพราะถ้าอุณหภูมิสูงมากเกินไปเมล็ด
ดินกลุ่มนี้ถ้ามีการขังน�้าตลอดปี หรือมีการท�านาปีละ ๒ ครั้ง พันธุ์ข้าวจะตาย ถ้าอุณหภูมิพอเหมาะข้าวจะงอกเร็ว และ
ก็จะเป็นการลดสภาวะความเป็นกรดของดิน และการเกิด สม�่าเสมอกันตลอดทั้งกอง
สารพิษลงได้ ซึ่งจะท�าให้ผลผลิตของข้าวสูงขึ้น - การตกกล้า การตกกล้ามีหลายวิธีการ ขึ้นอยู่กับ
๒. การตกกล้า สภาพแวดล้อมและวัตถุประสงค์ เช่น การตกกล้าบนดินเปียก
การเตรียมต้นกล้าให้ได้ต้นที่แข็งแรง เมื่อน�าไป (ท�าเทือก) การตกกล้าบนดินแห้ง และการตกกล้าใช้กับ
ปักด�าก็จะได้ข้าวที่เจริญเติบโตได้รวดเร็ว และมีโอกาสให้ เครื่องปักด�าข้าว
ผลผลิตสูง ต้นกล้าที่แข็งแรงดีต้องมีการเจริญเติบโตและ การตกกล้าในสภาพเปียก หรือการตกกล้าเทือก เป็น
ความสูงสม�่าเสมอกันทั้งแปลง มีกาบใบสั้น มีรากมากและราก วิธีที่ชาวนาคุ้นเคยกันดี การตกกล้าแบบนี้จะต้องมีน�้าหล่อเลี้ยง
ขนาดใหญ่ ไม่มีโรคและแมลงท�าลาย อยู่เสมอ การดูแลรักษาไม่ยุ่งยากและความสูญเสียจากการ
- การเตรียมเมล็ดพันธุ์ ที่ใช้ตกกล้าต้องเป็นเมล็ด ท�าลายของศัตรูข้าวมีน้อย มีขั้นตอนการปฏิบัติดังนี้
พันธุ์ที่บริสุทธิ์ ปราศจากสิ่งเจือปน มีเปอร์เซ็นต์ความงอกสูง - การเตรียมดิน ปฏิบัติเช่นเดียวกับแปลงปักด�า แต่เพิ่ม
(ไม่ต�่ากว่า ๘๐ เปอร์เซ็นต์) ปราศจากการท�าลายของโรค ความพิถีพิถันมากขึ้นในการเก็บก�าจัดวัชพืช และปรับระดับ
และแมลง เทือกให้ราบเรียบสม�่าเสมอ
- การแช่และหุ้มเมล็ดพันธุ์ น�าเมล็ดข้าวที่ได้ - การเพาะเมล็ดพันธุ์ ปฏิบัติตามขั้นตอนของการ
เตรียมไว้บรรจุในภาชนะ น�าไปแช่ในน�้าสะอาด นานประมาณ เตรียมเมล็ดพันธุ์ การแช่และหุ้มเมล็ดพันธุ์ โดยใช้อัตราเมล็ด
๑๒ - ๒๔ ชั่วโมง จากนั้นน�าเมล็ดพันธุ์ขึ้นมาวางบนพื้นที่น�้า พันธุ์ ๕๐ - ๖๐ กรัมต่อตารางเมตร หรือประมาณ ๘๐ - ๙๐
ไม่ขัง และมีการถ่ายเทของอากาศดี น�ากระสอบป่านชุบน�้า กิโลกรัมต่อไร่ จะได้กล้าส�าหรับปักด�าได้ประมาณ ๑๕ - ๒๐ ไร่
76
