Page 90 - คู่มือพืช - ไร่
P. 90
คู่มือพืชไร่ - นา
แล้วหว่านเมล็ดข้าวลงไปโดยไม่ต้องคราดกลบ เมล็ดจะตกลง และน�้าในนา ไม่ควรลึกกว่า ๒ เซนติเมตร จึงเอาเมล็ดพันธุ์
ไปอยู่ในระหว่างก้อนดิน เมื่อฝนตกลงมาเมล็ดข้าวจะงอก จ�านวน ๑ - ๒ ถัง/ไร่ ที่ได้เพราะให้งอกแล้วหว่านลงไป
ขึ้นมา เป็นต้น เมล็ดก็จะเจริญเติบโตเป็นต้นข้าว และโผล่ขึ้นมาเหนือน�้า
๑.๒ การหว่านหลังขี้ไถ เป็นการหว่านในสภาพ มีการเจริญเติบโตอย่างข้าวอื่น ๆ ตามปกติ
ที่มีฝนตกลงมา และน�้าเริ่มจะขังในกระทงนา เมื่อไถแปรแล้ว การปรับพื้นที่นาหรือการปรับเทือกให้สม�่าเสมอ จะ
ก็หว่านเมล็ดพันธุ์ข้าวตามหลัง แล้วคราดกลบทันที ท�าให้ควบคุมน�้าได้สะดวก การงอกของข้าวดีเติบโตสม�่าเสมอ
๒. นาหว่านข้าวงอก หว่านน�้าตม หรือหว่านเพาะเลย เพราะเมล็ดข้าวมักจะตายถ้าตกลงไปในแอ่งหรือหลุมที่มี
โดยการน�าเอาเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ถูกเพาะให้งอก มีขนาดตุ่มตา น�้าขัง เว้นแต่กรณีดินเป็นกรดจัดละอองดินตกตะกอนเร็ว
(มีรากงอกประมาณ ๑ - ๒ มิลลิเมตร) แล้วจึงหว่านลงใน เท่านั้นที่ต้นข้าวสามารถขึ้นได้ แต่ถ้าแปลงใหญ่เกินไปจะท�าให้
กระทงนา ซึ่งมีการเตรียมดินจนเป็นเทือก แยกเป็น น�้าเกิดคลื่น ท�าให้ข้าวหลุดลอยง่าย และข้าวรวมกันเป็นกระจุก
๒.๑ การหว่านหนีน�้า ท�าในนาน�้าฝน เนื่องจาก ไม่สม�่าเสมอ นอกจากนั้นการปรับพื้นที่ให้สม�่าเสมอ ยังช่วย
การหว่านข้าวแห้งหรือท�าการตกกล้าไม่ทัน เมื่อฝนมามาก ควบคุมการงอกของเมล็ดวัชพืช ซึ่งเป็นปัญหาส�าคัญของ
หลังจากเตรียมดินเป็นเทือกดีแล้ว ก็หว่านข้าวที่เพาะจนงอก การท�านาหว่านน�้าตมอีกด้วย การปรับพื้นที่ท�าเทือก ควรท�า
ลงไปในกระทงนาที่มีน�้าขังอยู่มากจึงเรียกว่า นาหว่านน�้าตม ก่อนหว่านข้าวหนึ่งวัน เพื่อให้ตะกอนตกดีเสียก่อน แล้วแบ่ง
๒.๒ นาชลประทาน หรือนาในเขตที่มีแหล่งน�้า กระทงนาออกเป็นแปลงย่อย ๆ ขนาดกว้าง ๓ - ๕ เมตร ยาว
อุดมสมบูรณ์ การท�านาในสภาพนี้มักจะให้ผลผลิตสูง หลังจาก ตามความยาวของกระทงนา ทั้งนี้แล้วแต่ความสามารถของ
เตรียมดินเป็นเทือกดีแล้วระบายน�้าออกหรือให้เหลือน�้าขัง คนหว่าน ถ้าคนหว่านมีความช�านาญอาจแบ่งให้กว้าง การแบ่ง
บนผืนนาน้อยที่สุด น�าเมล็ดพันธุ์ข้าวที่งอกขนาด “ตุ่มตา” อาจใช้วิธีแหวกร่อง หรือใช้ไหกระเทียมผูกเชือกลากให้เป็น
หวานลงไป แล้วคอยดูแลควบคุมการให้น�้า มักจะเรียกการ ร่องก็ได้ เพื่อให้น�้าตกลงจากแปลงให้หมด และร่องนี้ยังใช้เป็น
ท�านาแบบนี้ว่า “การท�านาน�้าตมแผนใหม่” ทางเดินระหว่างหว่านข้าว หว่านปุ๋ย และพ่นสารเคมีได้ตลอด
แปลง โดยไม่ต้องเข้าไปในแปลงย่อยได้อีกด้วย
๑. การเตรียมเมล็ดพันธุ์
๑.๑ ตรวจความบริสุทธิ์ของเมล็ดพันธุ์ พิจารณา
ว่ามีเมล็ดข้าวพันธุ์อื่นหรือเมล็ดวัชพืชปนหรือไม่ ไม่มีโรค
หรือแมลงท�าลาย รูปร่างเมล็ดมีความสม�่าเสมอ ถ้าพบว่า
มีเมล็ดข้าวพันธุ์อื่นหรือเมล็ดวัชพืชปน หรือมีโรค แมลง
ท�าลายก็ไม่ควรน�ามาใช้ท�าพันธุ์
๑.๒ การทดสอบความงอก โดยการน�าเมล็ดข้าว
จ�านวน ๑๐๐ เมล็ด มาเพาะเพื่อดูเปอร์เซ็นต์ความงอก อาจท�า
๓ - ๔ ซ�้าเพื่อความแน่นอน เมื่อรู้ว่าเมล็ดงอกกี่เปอร์เซ็นต์
การท�านาหว่านน�้าตม จะได้กะปริมาณพันธุ์ข้าวที่ใช้ได้ถูกต้อง
การหว่านแบบนี้นิยมใช้ในพื้นที่ที่มีการชลประทาน ๑.๓ คัดเมล็ดพันธุ์ให้ได้เมล็ดที่แข็งแรง มีน�้าหนัก
อย่างสมบูรณ์แบบ และพื้นที่นาเป็นผืนใหญ่ มีคันนากั้น เมล็ดดีที่เรียกว่าข้าวเต็มเมล็ด จะได้ต้นข้าวที่เจริญเติบโต
การเตรียมดินก็เหมือนกับการเตรียมดินส�าหรับนาด�า ซึ่งมี แข็งแรง
การไถดะไถแปรและคราด เพื่อจะได้เก็บวัชพืชออกไปจากนา อัตราเมล็ดพันธุ์ ที่ใช้ในการท�านาหว่านน�้าตม ขึ้นอยู่กับ
และปรับระดับพื้นที่นา แล้วทิ้งให้ดินตกตะกอนจนเห็นว่าน�้าใส ปัจจัยหลายประการ กล่าวคือ ถ้ามีการเตรียมดินไว้ดี มีเทือก
79