Page 52 - คู่มือพืช - ไร่

คู่มือพืชไร่ - นา

การตรวจนับแมลงจะต้องรู้จักลักษณะของไข่ หนอน สกปรกหรือเสียหาย ปุยฝ้ายที่ดีต้องสะอาดปราศจากใบหรือ
และตัวแก่ของแมลงศัตรูฝ้าย ตลอดจนจุดที่แมลงมักเข้า ฝุ่นละอองเจือปน การเก็บเกี่ยวฝ้ายจึงต้องใช้คนเก็บเกี่ยว
ท�าลายต้นฝ้าย ตัวอย่างเช่น การตรวจนับหนอนเจาะสมอ ๒ - ๓ ครั้ง ซึ่งใช้เวลานาน ๔๐ - ๖๐ วัน ในการเก็บแต่ละครั้ง
ฝ้ายต้องท�าทุกส่วนของต้นฝ้ายโดยเฉพาะยอดอ่อน ดอก สมอ อาจรอให้มีสมอแก่ ๖๐ - ๗๐ เปอร์เซ็นต์ ก็ได้

ส่วนเพลี้ยจักจั่นควรตรวจนับบริเวณใต้ใบของใบที่ ๒, ๓, ส�าหรับในบางประเทศที่ใช้เครื่องจักรเก็บเกี่ยว จะ
๔, ๕, ๖ และ ๗ นับจากยอดอ่อนลงมา ส�าหรับเพลี้ยอ่อน มีการใช้สารเคมีท�าให้ใบร่วงเสียก่อนเรียกว่า (defoliation)
ควรตรวจนับบริเวณใบอ่อนและยอดอ่อน ในการตรวจนับ สารเคมีที่ใช้เรียกว่า defoliants หรือ desiccants เช่น

ถ้าพบจ�านวนแมลงศัตรูมากกว่า ๒๐ ตัวต่อฝ้าย ๑๐๐ ต้น ethaphon และ paraquat ทั้งนี้เพื่อให้ใบร่วงหล่นไปก่อน
ให้รีบท�าการฉีดพ่นสารเคมีก�าจัดแมลงทันที แต่ถ้าพบแมลง เมื่อสมอฝ้ายสุกแก่กว่า ๗๐ เปอร์เซ็นต์ขึ้นไป ก็ใช้เครื่องจักร
ยังอยู่ในสภาพเป็นไข่ควรปล่อยทิ้งไว้ ๒ - ๓ วัน เพื่อรอให้ไข่ เข้าเก็บเกี่ยวจะได้ปุยฝ้ายที่สะอาด และการเก็บเกี่ยวง่ายขึ้น
เจริญกลายเป็นตัวหนอนก่อน แล้วค่อยฉีดพ่นสารเคมีซึ่งจะให้ ปุยฝ้ายที่เก็บเกี่ยวจะเป็นปุยฝ้ายทั้งเมล็ดเรียกว่า
ผลในการก�าจัดดีกว่า ฝ้ายปุยหรือฝ้ายดอก (seed cotton) ซึ่งส่วนใหญ่เกษตรกร

จะขายฝ้ายในลักษณะนี้
ระบบการปลูกพืชร่วมกับฝ้าย

เนื่องจากฝ้ายเป็นพืชที่มีอายุยาวนาน และมีระยะการ การหีบฝ้ายและอัตเบล (Ginning and Bailing)
ปลูกค่อนข้างห่างในตอนแรก ประกอบกับการปลูกฝ้ายไม่นิยม การหีบฝ้าย หมายถึง การน�าปุยฝ้ายทั้งหมดมาหีบ
ปลูกต้นฤดูฝนเลยทันที ท�าให้สามารถจัดระบบการปลูกพืชอื่น ด้วยเครื่องจักร (roller gin) เพื่อแยกเอาเมล็ดฝ้าย (cotton
ร่วมกับกับฝ้ายได้ เช่น seed) และเส้นใยหรือปุยฝ้าย (lint) ออกจากกัน จากนั้นส่วน
๑. ปลูกพืชอายุสั้นก่อนปลูกฝ้าย เช่น ปลูกถั่วเขียว ของเส้นใยจะถูกน�าไปอัตเบล (bailing) ให้มีขนาดประมาณ

ถั่วเหลือง (เก็บเป็นถั่วแระ) ข้าวโพดหวาน ข้าวโพดฝักอ่อน ๓๑๒ กก. เพื่อส่งขายให้แก่พ่อค้าฝ้าย และโรงงานปั่นด้าย หรือ
โดยปลูกพืชเหล่านี้ ตั้งแต่เดือนเมษายน โรงงานท�าผ้านวม ส่วนเมล็ดหรือเศษฝ้าย (fuzz) ก็จะน�าไป
๒. ปลูกพืชเหลื่อมฤดูฝ้ายโดยปลูกข้าวโพดก่อน แล้ว ขายเป็นเมล็ดพันธุ์ หรือขายให้แก่โรงงานสกัดน�้ามันพืช และ

ปลูกฝ้ายตามเมื่อข้าวโพดมีอายุ ๘๐ - ๑๐๐ วัน ส่งเศษฝ้ายบางส่วนออกนอกประเทศ
การหีบดอกฝ้ายจะได้ปุยฝ้ายคิดเป็นน�้าหนักประมาณ
การเก็บเกี่ยว ร้อยละ ๓๐ - ๔๐ ของน�้าหนักปุยฝ้าย

ฝ้ายเป็นพืชผสมตัวเอง ซึ่งการผสมเกสร (pollination)
จะเกิดขึ้นในขณะที่ดอกเริ่มบานท�าให้มีโอกาสผสมข้ามโดย
กิจกรรมของแมลงเพียง ๖ - ๒ เปอร์เซ็นต์ แต่ถ้าปลูกห่างกัน
๑๐๐ เมตร แล้วพบว่า โอกาสผสมข้ามของฝ้ายมีเพียง ๐.๑

เปอร์เซ็นต์
หลังการผสมเกสร ดอกฝ้ายจะพัฒนาเป็นสมอ (boll)
ซึ่งสุกแก่ในเวลา ๕๐ วัน โดยสมอจะแตกอ้ามีปุยฝ้ายที่เจริญ
เติบโตดันโผล่ออกมา การเก็บเกี่ยวปุยฝ้ายจึงควรท�าเป็น

ประจ�าสม�่าเสมอ เพื่อป้องกันมิให้ปุยฝ้ายโดนแสงแดดหรือรับ
ฝุ่นละออง ตลอดจนเพื่อป้องกันการถูกฝน ซึ่งจะท�าให้ปุยฝ้าย

41