Page 61 - คู่มือพืช - ไร่
P. 61
คู่มือพืชไร่ - นา
๒. ใช้ในทางอุตสาหกรรม ใช้ผลิตกาว ส่วนผสมยา ทางด้านล�าต้น กิ่ง ใบ น้อย แต่จะออกดอกเร็ว จึงให้ดอกน้อย
ฆ่าแมลง สี ปุ๋ย วิตามิน ยาต่าง ๆ กระดาษ ผ้า ฉนวนไฟฟ้า และผลผลิตต�่า นอกจากนั้นในอุณหภูมิต�่า ๆ ถั่วเหลืองออกดอก
หมึกพิมพ์ สบู่ เครื่องส�าอาง เบียร์ เส้นใย ฯลฯ ซึ่งอาจเป็น ช้ากว่าในอุณหภูมิสูง ๆ โดยความสลับซับซ้อนทางสรีรวิทยา
ส่วนส�าคัญของผลิตภัณฑ์หรือเป็นส่วนช่วยให้มีคุณสมบัติของ ของถั่วเหลืองนี่เอง จึงควรได้มีการปรับปรุงพันธุ์ที่เหมาะส�าหรับ
ผลิตภัณฑ์ดีขึ้น แต่ละท้องที่ปลูกโดยตรง การน�าพันธุ์มาจากต่างประเทศหรือ
๓. ใช้ท�าปุ๋ยหรือบ�ารุงดิน ถั่วเหลืองและถั่วอื่น ๆ จัด ท้องที่ปลูกอื่นมักจะไม่ประสบผลส�าเร็จ
เป็นพืชบ�ารุงดิน เมื่อไถกลบถั่วเหลืองลงไปในดินก่อนที่ถั่วเหลือง
จะแก่ก็จะเป็นปุ๋ยพืชสดบ�ารุงดิน ท�าให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์ ๗ การปลูกถั่วเหลืองในประเทศไทย
และมีคุณสมบัติดีขึ้นที่รากของถั่วเหลืองมักมีปมซึ่งเป็นที่ ๗.๑ ดิน ถั่วเหลืองขึ้นได้ในดินแทบทุกชนิด แต่จะให้
อาศัยของเชื้อแบคทีเรียไรโซเบียม (Rizobium japonicum) ผลดีให้ผลผลิตสูงต้องเป็นดินที่อุดมสมบูรณ์คือ เป็นดินร่วน
แบคทีเรียนี้จะดูดตรึงไนโตรเจนให้มาอยู่ในรูปที่พืชสามารถ อาจปนทรายเล็กน้อย น�้าไม่ขังแฉะ ไม่เป็นกรดหรือเป็นด่าง
ใช้เป็นปุ๋ยได้เรียกว่า ปม เมื่อเก็บถั่วแล้วรากและปมนี้ จะขาด มากเกินไป คือ มี pH ระหว่าง ๕.๘ - ๗.๐ ทั้งนี้เพราะเป็นช่วง
ตกค้างอยู่ในดิน ไนโตรเจนที่ดูดตรึงไว้จะกลายเป็นปุ๋ยของพืช ที่ไรโซเบียมสามารถเจริญได้ดีท�าให้ถั่วเหลืองมีปมมากและมี
อื่นต่อไป การตรึงไนโตรเจนได้มาก ดินที่เหมาะต่อการปลูกถั่วเหลือง
ควรมีอินทรียวัตถุในดิน ๑ - ๒ เปอร์เซ็นต์ ถ้าต�่ากว่านี้ก็ไม่
สภาพดิน-อากาศที่เหมาะต่อการปลูกถั่วเหลือง เหมาะต่อถั่วเหลือง ถ้าสูงไปถั่วเหลืองก็เจริญเติบโตทางกิ่งก้าน
ถั่วเหลืองเหมาะส�าหรับที่จะปลูกในเขตอบอุ่นหรือ และใบมากจะให้มีจ�านวนฝักน้อย
กึ่งร้อนมากกว่าเขตร้อน ทั้งนี้ เพราะต้นก�าเนิดเดิมของพืชนี้ ในดินที่ไม่เคยปลูกถั่วเหลืองมาก่อน หรือว่างเว้นการ
อยู่ในเขตอบอุ่นนั่นเอง ความปรวนแปรของอากาศและฤดูปลูก ปลูกเป็นเวลานานควรจะได้มีการคลุกเมล็ดต้านเชื้อไรโซเบียม
มีผลต่อพืชนี้อย่างมาก จนมองกันว่าเป็นพืชที่มีขอบเขต ก่อนปลูก เพราะเชื้อดังกล่าวนี้อาจมีอยู่ในดินเพียงเล็กน้อย หรือ
การปรับตัวค่อนข้างแคบ อย่างไรก็ดีพืชนี้อาจปลูกในเขตร้อน ไม่มีอยู่เลย หรือถ้ามีอยู่ก็เป็นคนละชนิดก็ได้ จากการทดลอง
ก็ได้ แต่ผลผลิตอาจไม่สู้ดีนัก อุปสรรคส�าคัญที่ท�าให้การปลูก ในภาคต่าง ๆ ของประเทศไทยพบว่า การคลุกเชื้อไรโซเบียม
ในเขตร้อนได้ผลน้อยคือการไวต่อแสงและอุณหภูมิของ ท�าให้ผลผลิตของถั่วเหลืองสูงขึ้น ๒๐ - ๕๐ เปอร์เซ็นต์ที
ถั่วเหลือง (photo-thermosensitivity) ถั่วเหลืองเป็นพืช เดียว ในปัจจุบันนี้การผลิตเชื้อยังไม่แพร่หลาย ผู้ที่ต้องการ
วันสั้น เมื่อวันสั้นลงกว่า ๑๓ ชั่วโมง โดยประมาณก็จะมีการ อาจติดต่อขอซื้อได้จากกรมวิชาการเกษตร ส่วนวิธีการคลุกนั้น
ออกดอก แต่ถ้ากลางวันยาวกว่านี้เรื่อยไปก็จะออกดอกช้าลง ได้มีการชี้แจงไว้ข้างถุงของไรโซเบียม ส่วนพื้นที่ที่มีการปลูก
หรือไม่มีการออกดอก แต่จะเป็นการเจริญทางด้านล�าต้นกิ่งใบ ถั่วเหลืองทุกปีไม่จ�าเป็นต้องคลุกเชื้อ ทั้งนี้เพราะเชื้อเดิมจะทน
ดังนั้นในแอบร้อนซึ่งมักมีกลางวันสั้นกว่านี้ ก็มีช่วงให้ถั่วเจริญ อยู่ในดินได้นานพอที่จะท�าให้เกิดปมใหม่ในปีต่อไป
๗.๒ การใส่ปุ๋ยและปูนขาว การใส่ปุ๋ยจ�าเป็นส�าหรับ
ดินที่อุดมสมบูรณ์ต�่า ปุ๋ยที่ใส่อาจเป็นปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยวิทยา-
ศาสตร์ หรือใส่ทั้งสองชนิด การใส่ปุ๋ยคอกอย่างเดียวไม่มี
ทางเพิ่มอาหารธาตุที่ส�าคัญได้พอเพียง ดังนั้นจึงมักมีการ
ใส่ปุ๋ยวิทยาศาสตร์ด้วย ธาตุที่ส�าคัญในปุ๋ยวิทยาศาสตร์ คือ
ไนโตนเจน (N), ฟอสฟอรัส (P), และโพแทสเซียม (K) ถ้ามี
การคลุกเชื้อไรโซเบียมก็ใส่ธาตุ N เพียงเล็กน้อย คือ ใส่ให้มี
เนื้อธาตุ N เพียง ๓ หรือ ๖ กก./ไร่ ก็พอ แต่ถ้าไม่คลุกเชื้อ
ก็ควรใส่ ๖ ถึง ๒๔ กก./ไร่ (แล้วแต่ชนิดและความอุดมสมบูรณ์
50
