Page 98 - คู่มือพืช - ไร่

คู่มือพืชไร่ - นา

การป้องกันก�าจัด ข้อต่อของล�าต้น และพบกลุ่มเส้นใยสีขาวหรือชมพูตรงข้อ
๑. ควรเผาตอซังในแปลงนาที่พบการระบาด บริเวณย่างปล้อง ต้นข้าวจะตายในที่สุด
ของโรค แล้วไถตากดินหลาย ๆ ครั้งก่อนท�าการปลูกข้าวใน การป้องกันก�าจัด
ฤดูกาลต่อไป ๑. ไม่ควรใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวจากแหล่งที่เป็นโรค

๒. ในแหล่งที่มีการระบาดของโรคนี้ไม่ควร ๒. ไถตากดินหลาย ๆ ครั้ง ในนาที่มีการ
ปักด�าข้าวถี่มากเกินไป ระบาดของโรคนี้ก่อนท�าการปลูกในฤดูต่อไป
๓. ใช้สารเคมีป้องกันก�าจัดเชื้อราตามอัตรา ๓. ก�าจัดต้นข้าวที่เป็นโรคและเผาตอซังหลัง

ที่ก�าหนดตามสลากเมื่ออาการที่กาบใบเหนือระดับน�้า สารเคมี เก็บเกี่ยวในนาที่มีโรคระบาด
ที่ใช้ได้ผลดี ได้แก่ Validanucin เช่น Valkdacin 3% EC ๔. คลุกเมล็ดพันธุ์ข้าวปลูกด้วยสารเคมีก�าจัด
Benomul เช่น Benlate 50% EC เชื้อราในอัตรา ๒๐ - ๓๐ กรัม ต่อเมล็ดพันธุ์ข้าว ๑ ถัง (๑๐
๑.๕ โรคกาบใบเน่า (Sheath Rot) กิโลกรัม) ควรทิ้งไว้นาน ๑๕ วัน ก่อนน�าเมล็ดไปปลูก สารเคมี
สาเหตุ เกิดจากเชื้อรา Acrocylindrium ที่แนะน�าได้แก่ Benomyl + Tthiram เช่น Benlate-T

oryzae 20% W.P.
ลักษณะอาการ เชื้อราจะเข้าท�าลายข้าวใน ๒. โรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย
ระยะตั้งท้องหรือระยะที่รวงข้าวก�าลังจะโผล่จากกาบใบธง ๒.๑ โรคขอบใบแห้ง (Bacterial Leaf Blight)

โดยเกิดเป็นแผลสีน�้าตาลเข้มที่กาบใบธง ตรงกลางแผลจะมี สาเหตุ เกิดจากเชื้อแบคทีเรียชื่อ Xantho-
กลุ่มเส้นใยเป็นสีเทาอมชมพู ต่อมาผลจะขยายใหญ่ขึ้นจะ monas campestris pv. oryzae
ติดกัน ท�าให้กาบใบธงมีสีน�้าตาลด�า รวงข้าวโผล่ ไม่พันกาบใบธง ลักษณะอาการ ที่ส�าคัญก็คือการเข้าท�าลาย
หรือโผล่เป็นบางส่วน เมล็ดข้าวจะลีบและด่างด�า ที่ใบโดยในระยะแรกจะเห็นเป็นรอยช�้า ๆ ตามบริเวณขอบใบ
การป้องกันก�าจัด ต่อมาจะกลายเป็นสีน�้าตาล แผลจะขยายออกทั้งทางด้านกว้าง

๑. อย่าใช้ปุ๋ยไนโตรเจนมากเกินไป และยาวขนานกับความยาวของใบ ขอบแผลซึ่งอยู่ติดกับส่วนที่
๒. ในระยะข้าวตั้งท้องอากาศแห้งแล้งควร ยังไม่ได้ถูกท�าลายจะมีสีเหลือง ในบางครั้งแผลอาจเริ่มเกิดขึ้น
ใช้สารเคมีก�าจัดไรฉีดพ่นเพื่อลดจ�านวนไรขาว สารที่ใช้ เช่น ที่บริเวณกาบใบก็ได้

Carbophenothion เช่น Trithion 4E Propagite เช่น Omite การป้องกันก�าจัด
30% W.P. Dicofol เช่น Kelthane ตามอัตราส่วนที่สลากยา ๑. ควรใช้พันธุ์ข้าวที่ต้านทานต่อโรคขอบ
๓. ถ้าพบว่าเริ่มมีโรคกาบใบเน่าเกิดขึ้น ใบแห้ง เช่น กข ๗
ในระยะข้าวตั้งท้องหรือเริ่มออกรวงควรฉีดพ่นด้วยสารเคมี ๒. ระวังการใช้ปุ๋ยไนโตรเจนอัตราสูง ๆ เพราะ
ป้องกันก�าจัดเชื้อรา เช่น BCM เช่น Bavistin 50% W.P จะท�าให้ต้นข้าวมีโอกาสเป็นโรคได้

Benomyl เช่น Benlate 50% W.P อัตราตามที่สลากยา ๓. ไม่ควรปล่อยน�้าจากแปลงที่เป็นโรคผ่าน
ก�าหนด ไปยังแปลงนาอื่น ๆ
๑.๖ โรคถอดฝักดาบ (โรคหลาว โรคข้าวตัวผู้) ๔. ถ้าพบว่าเริ่มมีโรคเกิดขึ้นในแปลง ควรใช้

สาเหตุ เกิดจากเชื้อรา Gibberell fujikuroi สารเคมีก�าจัดเชื้อแบคทีเรีย พ่นสารเคมีที่ให้ผลดีที่สุด ได้แก่
ลักษณะอาการ เชื้อรานี้สามารถจะเข้าท�าลาย Phenazin 5 - oxide เช่น Phenazin 10% (40 g : ๒๐ ลิตร)
ต้นข้าวได้โดยการติดมากับเมล็ดหรือโดยการอาศัยอยู่ใน ๒.๒ โรคใบขีดโปร่งแสง (Bacterial Leaf
ดินและตอซังในระยะกล้า ต้นกล้าที่ถูกเชื้อนี้เข้าท�าลายอาจ Streak)
จะแห้งตายได้ ส่วนต้นกล้าที่อายุมากกว่า ๒ อาทิตย์ จะมี สาเหตุ เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Xanthomonas

ลักษณะผอม สูง มีสีซีด อาจมีลักษณะการย่างปล้องขึ้นที่ campestris pv. orryicola

87